Nhiều loại trái cây xuất khẩu bị Tổng cục Hải quan Trung Quốc cảnh báo vi phạm kiểm dịch bảo vệ thực vật, còn sầu riêng xuất khẩu có trái non, kém chất lượng. Đây đang là những vấn đề tiềm ẩn nhiều rủi ro đối với ngành hàng trái cây VN ở thị trường Trung Quốc.
Theo Cục Bảo vệ thực vật (BVTV- Bộ NN-PTNT), hằng tháng, Tổng cục Hải quan Trung Quốc đều cập nhật thông báo vi phạm (nếu có) của hàng hóa nông sản VN. Đáng lưu ý, thời gian gần đây, số vụ việc vi phạm kiểm dịch thực vật nhóm hàng trái cây tăng bất thường. Trong đó, vi phạm nhiều nhất là phát hiện dịch hại trên nhiều loại trái cây đang xuất khẩu khối lượng rất lớn sang thị trường Trung Quốc như mít, thanh long, chuối, xoài. Sầu riêng thì ít hơn. Đối với các lô hàng này, dù không bị trả về nhưng phía Trung Quốc yêu cầu xử lý làm sạch, loại bỏ vi sinh vật gây hại khiến doanh nghiệp (DN) tốn kém chi phí, làm chậm tiến độ thông quan, và ảnh hưởng uy tín của trái cây VN.
Trao đổi với Thanh Niên, ông Nguyễn Quý Dương, Cục phó Cục BVTV, cho biết trái cây xuất khẩu sang Trung Quốc có sản lượng tập trung nhiều nhất ở Nam bộ, Tây nguyên. Thông báo từ phía Trung Quốc đều kèm theo các mã số vi phạm, Cục BVTV đều truy xuất được đến từng địa phương. "Qua truy xuất thì 19 tỉnh, TP ở Nam bộ, Tây nguyên gần như địa phương nào cũng có mã số vi phạm. Dịch hại được phát hiện trên nhiều mặt hàng trái cây là rệp sáp và các loại trái cây từ thanh long, chuối, xoài, sầu riêng, mít đều có loài này", ông Dương nói.
Trong 6 tháng đầu năm, xuất khẩu sầu riêng sang Trung Quốc đạt 835 triệu USD, chiếm 95% tổng giá trị xuất khẩu loại trái cây này. Tuy nhiên thời gian gần đây, Hiệp hội Rau quả VN nhận được phản ánh cho biết các DN VN liên tục bị đối tác Trung Quốc phàn nàn sầu riêng có cơm bị sượng, nhạt, thậm chí là không chín do trái bị hái non. Cùng một container nhưng chất lượng quả sầu riêng không đồng đều, DN phải hạ giá bán rẻ cho đối tác đưa vào làm hàng chế biến thay vì tốn kém thêm chi phí đưa hàng về nước.
Các địa phương, doanh nghiệp cần kiểm soát chặt chẽ dịch hại, chất lượng trái cây xuất khẩu vào Trung Quốc
THANH LIÊM